Muziek blogberichten collectie.

Top 10 beste jazztranscripties om van te leren

Het maken van transcripties is cruciaal in je zoektocht om een betere muzikant te worden. Het leert je de jazztaal, hoe je moet improviseren en nog veel meer. Maar hoe weet je welke het beste zijn om te studeren? Hieronder vind je de top 10 beste jazztranscripties om van te leren!

1. What Is This Thing Called Love? – Red Garland

What Is This Thing Called Love? is een van de beste jazztranscripties om van te leren. Het bestuderen van deze opname van Red Garland heeft me veel geleerd over jazzpiano. Het was een van de eerste jazzopnames die ik heb beluisterd en ik vind het nog steeds geweldig. Zijn beroemde solo is een schoolvoorbeeld van hoe je een jazzimprovisatie moet spelen.

Red Garland begint zijn solo op 0.33 met een solo break van twee maten. Hij speelt vervolgens twee chorussen over de vorm. Je zult zijn lange melodische achtste notenlijnen over de akkoordwisselingen opmerken. Hij speelt ze in Bebop-stijl, maar voegt er soms wat blues aan toe. Wat zijn manier van spelen echt uniek maakt, is hoe hij de noten fraseert en door zijn fantastische swinggevoel!

2. Freddie Freeloader – Wynton Kelly

Wynton Kelly’s solo op Freddie Freeloader van het legendarische Miles Davis-album Kind of Blue, is een andere masterclass in swing en jazzpiano-spel. Direct nadat de band stopt met het spelen van het thema, laat Kelly iedereen zien hoe de blues te spelen in de volgende vier chorussen.

Zijn solo begint om 0.45. Luister naar zijn duidelijke fraseringstijl en een aantal van de geweldige pianolicks die je in je eigen spel kunt gebruiken. Wynton Kelly wist heel goed hoe blues en jazz te combineren om het te laten swingen.

3. Danny Boy – Keith Jarrett

Keith Jarrett’s versie van het traditionele lied Danny Boy uit zijn Tokyo Solo-concert in 2002 is uitzonderlijk mooi en ontroerend. Jarrett speelt echt vanuit het hart en improviseert in het moment. Zijn gevoel voor ritme is ook wonderbaarlijk met een nadruk op de melodie.

Zeer interessant zijn ook zijn voicings en reharmonisaties van bepaalde delen. Je kunt dit bijvoorbeeld horen in de vierde maat wanneer hij een Dbma7(#11)  akkoord speelt, wat erg verrassend klinkt.

De opname van Keith Jarrett lijkt erg op de opname van Bill Evans uit 1962, maar verschilt door stijl, ideeën en arrangement van Jarrett. Het tonale centrum in zijn opname is F-groot en in de opname van Evans is dat Bb. Als Keith Jarrett het thema voor de tweede keer speelt gaat hij kort naar Ab-groot om terug te keren naar de oorspronkelijke toonsoort in het B-gedeelte.

4. Segment – Kenny Barron

De opname van Segment door Kenny Barron in samenwerking met Dave Holland uit 2014 klinkt als een echte conversatie. Zonder drums kun je de levendige dialoog tussen piano en bas goed horen.

De piano solo begint om 0.35 met een solo break van twee maten. Barron speelt vervolgens drie chorussen over de vorm. In zijn improvisatie hoor je zijn vloeiende Bebop-frases, een overzicht van de akkoordprogressie en veel creativiteit. Zijn moderne geluid en jazz pianospel is zeer herkenbaar.

Als je goed let op de manier waarop hij de noten fraseert, kan het zeker helpen om je jazzpianospel te verbeteren.

5. Looking Up – Michel Petrucciani

De Latin compositie Looking Up van Michel Petrucciani is een geweldig stuk muziek om te leren. Zoals de titel al suggereert, is het een optimistisch stuk vol vreugde en positiviteit. Luister naar de originele opname uit 1989 en laat je inspireren door zijn prachtige pianosolo.

Looking Up is een van de bekendste composities van Petrucciani en hij nam het vele malen op tijdens zijn carrière. Het is ook gecovered door verschillende artiesten.

Tijdens mijn jazzpianostudies aan het conservatorium schreef ik mijn onderzoek over Michel Petrucciani. Je kunt mijn publicatie over Petrucciani hier vinden.

6. You Must Believe in Spring – Bill Evans

Bill Evans versie van You Must Believe In Spring is een mooie uitvoering van het populaire nummer van Michel Legrand. Het lied komt oorspronkelijk uit de Franse komische film Les Demoiselles de Rochefort uit 1967, geschreven en geregisseerd door Jacques Demy.

Evans begint het nummer alleen en vrij, waarna Eddie Gomez in de volgende sectie komt. Het nummer begint echt op tijd met de prachtige bassolo van Eddie Gomez, waarbij hij de originele melodie van het nummer reproduceert. Op dat moment komen ook de drums van Eliot Zigmund erbij, terwijl Bill Evans meesterlijk de solo van Gomez op de achtergrond begeleidt met rijke harmonieën.

De piano solo van Bill begint om 2.56 wanneer hij twee chorussen over de vorm speelt om uiteindelijk terug te keren bij het laatste deel van het thema. Veel kernmerken van de unieke speelstijl van Bill Evans terug zijn te vinden in deze opname, zoals ritmische verplaatsingen en zijn handelsmerk “singing” melodic lines.

7. Celia – Benny Green

Luister naar Benny Green’s versie van Bud Powell’s Celia van het album That Right uit 1993 en je zult zijn vreugde en enthousiasme opmerken. In een zeer snel swingtempo speelt hij vloeiende Bebop-lijnen in zijn eigen stijl waar Bud trots op zou zijn.

Wat deze opname bijzonder maakt, is dat er veel gebeurt en dat Benny verschillende interessante pianotechnieken gebruikt. In het derde en vierde chorus speelt Benny bijvoorbeeld zeer hippe unisono pianolijnen. Deze techniek is niet eenvoudig om als pianist te doen en Benny is er een expert in.

In het vijfde chorus is er een stop chorus. De bas en drums vallen uit en Benny zet zijn solo voort terwijl hij een lopende bas in de linkerhand speelt. In het zevende chorus speelt hij zelfs een stride chorus. Daarna keert hij terug naar het interlude van het thema, wanneer de rest van de bandleden weer meedoen. Genoeg redenen om in de top 10 beste jazztranscripties te staan om van te leren.

8. Blue Skies – Art Tatum

Art Tatum was zijn tijd ver vooruit en dat is goed te horen in zijn prachtige versie van Blue Skies van Irving Berlin. Zijn onovertroffen techniek, swing en stride spelen zijn allemaal aanwezig in deze opname.

Tatum behoeft geen introductie in de wereld van de jazz, want hij wordt alom beschouwd als de grootste jazzpianist aller tijden. De opnames van Art Tatum hebben nog steeds het vermogen om hedendaagse pianisten bang te maken.

9. Line Up – Lennie Tristano

Lennie Tristano Line Up is een beroemde improvisatie over de akkoordwisselingen van All of Me. Tristano nam het nummer op voor het gelijknamige album Lennie Tristano uit 1956 en gebruikte daarvoor enkele technieken die voor die tijd controversieel waren.

Deze technieken omvatten overdubben en snelheidsmanipulatie. Tristano nam eerst de drums en bas op. Hij vertraagde ze toen en nam de piano in een lager register op. Hierna versnelde hij alles naar het oorspronkelijke tempo, waarbij de piano veel donkerder en percussiever klonk dan voorheen.. Tristano speelt vervolgens zeven chorussen over de vorm.

Ritmische verplaatsing is een sleutelbegrip in deze opname. Je kunt dit bijvoorbeeld horen in maat 9. Ook harmonisch gebeurt er veel met akkoordsubstituten en complexe lijnen die het onderzoeken waard zijn.

10. Lush Life – Phineas Newborn Jr.

De Billy Strayhorn-klassieker Lush Life zoals gespeeld door Phineas Newborn Jr. is een echt jazzmeesterwerk en zeker een van de beste jazztranscripties om van te leren. Een langzaam en elegant nummer met een New York-gevoel. Newborn nam zijn virtuoze versie in 1961 op voor het album A World of Piano!

De track begint met het begin van het 2de deel van de Sonatine van Maurice Ravel in een snel tempo. Het veranderd dan in het couplet van Lush Life wanneer Newborn veel geïmproviseerde lijnen gebruikt in tegengestelde beweging, reharmonisaties en vormversieringen. Dit gebeurt continu door het hele nummer. De band komt in het refrein binnen en in het tweede refrein gebruikt Newborn nog meer variaties op het thema.

Nu is het jouw beurt…

De beste manier om jazztranscripties te vinden om van te leren, is door je hart en intuïtie te volgen. Je moet naar zoveel mogelijk verschillende muzikanten luisteren en jezelf niet beperken tot een paar.

Er is echt geweldige muziek en ik hoop dat deze lijst je heeft geïnspireerd. Nu is het jouw beurt om je favorieten te vinden en vergeet niet om altijd je oren open te houden.

Waarom storytelling belangrijk is voor je jazzimprovisatie

Veel van de grootste jazzmuzikanten waren verhalenvertellers. Wanneer ze hun instrument bespeelden, hadden ze iets te zeggen. Waarom is storytelling belangrijk voor je jazzimprovisatie?

In dit artikel ga ik nader in op storytelling en wat het voor jou kan betekenen!

Een geschiedenis van storytelling

Verhalen vertellen doen we de hele tijd. Wij mensen houden allemaal van een geweldig verhaal. Verhalen hebben de kracht om ons te inspireren, om ons te ontroeren en om ons emotioneel met elkaar te verbinden.

Het is ook een van de oudste communicatievormen. Zelfs ouder dan schrift en taal. Verhalen zijn terug te vinden op rotstekeningen en muurschilderingen van oude beschavingen over de hele wereld, zoals de Maya’s en de Egyptenaren. Beroemd zijn ook de grotschilderingen uit Lascaux. Ze geven ons een gedetailleerde visuele weergave van hoe de mensen in hun tijd de wereld om hen heen zagen en begrepen.

Lascaux Schildering Storytelling

Dit veranderde later naar orale tradities van het vertellen van verhalen van generatie op generatie. Deze tradities konden in vele vormen zijn, zoals een speciale taal, gezang of zelfs poëzie. Een goed voorbeeld van deze tradities zijn de mythes die zijn doorgegeven door de Indiaanse culturen. Uiteindelijk werden deze mythen opgeschreven en gepubliceerd.

In de wereld waarin we vandaag leven zijn verhalen overal om ons heen. Dankzij technologie zoals de drukpers, de camera, de computer en internet zijn verhalen een ware beleving geworden. Mensen kunnen hun eigen verhalen delen via sociale media; iets dat tegenwoordig erg populair is. Verhalen zijn toegankelijker geworden dan ooit tevoren.

Storytelling in muziek

Een verhaal vertellen door middel van muziek is in feite niet anders. Muziek verbindt mensen op verschillende manieren en heeft het vermogen om emoties over te brengen. De manier waarop je een verhaal in muziek vertelt, kan echt een impact hebben op de luisteraar.

Dit is wat de grote jazzpianist Mulgrew Miller ooit zei in een interview:

”I play music because music is my passion. If one’s honest, one plays what one is. I have a desire to tell a story and impart beauty to the listener.”

– Mulgrew Miller

De grote saxofonist Lester Young vertelde zijn jonge studenten dat elke goede jazzsolist een verhaal moet vertellen. Hij wees ook op het belang van het kennen van de tekst bij het spelen van een ballade met gevoel. Hij staat bekend om zijn uitspraak:

”You’re technically hip… But what is your story?”

-Lester Young

Het wordt duidelijk dat het bij storytelling in de muziek niet zozeer gaat om wat je zegt, maar om hoe je het zegt. Een manier van spelen die resoneert met het hart en de ziel van de luisteraar.

De structuur van je verhaal

Een ander belangrijk aspect is de structuur van je verhaal.

De meeste verhalen volgen een algemeen patroon waarbij het verhaal in drie delen is verdeeld. Het is bijna alsof je een schaakpartij speelt. Het begint met een opening, dan het middenspel en uiteindelijk het eindspel.

Laten we eens wat gedetailleerder bekijken hoe de structuur van je verhaal in de praktijk zou moeten werken:

  • Het begin: Het is meestal goed om te beginnen met een sterke opening statement. Dit is meestal het eerste idee dat in je opkomt, wat een melodie of een ritme kan zijn. Het is altijd goed om te beginnen met zelfvertrouwen en focus, want dit bouwt meteen een betrokkenheid op met je band en publiek. Beginnen met de juiste mindset is cruciaal voor een succesvolle solo. Ik herinner me dat de bekende bassist John Clayton ooit zei in een masterclass die ik bezocht heb, dat wanneer je geen ideeën hebt om je solo te beginnen, je dan altijd enkele ideeën kunt gebruiken van de solist die voor je speelde.
    Het midden: nu ga je het eerste idee verder ontwikkelen en naar verschillende kanten gaan. Je kunt proberen je solo ritmisch en harmonisch te variëren. Risico’s nemen is een goede zaak en altijd spelen in het moment en je bewust zijn van je omgeving. Het verhaal gaat door om een climax te bereiken waarbij er veel energie is in de vorm van meer volume en hogere tonen.
    Het einde: Op dit moment gaat de solo ten einde en valt de spanning snel terug. Het volume gaat omlaag. Misschien kun je uiteindelijk een verrassende draai aan je solo geven of een paar ideeën uit de opening statement herhalen.

Dit is natuurlijk slechts een algemene richtlijn, want er zijn veel manieren om je jazzimprovisatie te structureren.

Coleman Hawkins’ Body and Soul

Een beroemd voorbeeld hiervan is de Coleman Hawkins-saxofoonsolo van zijn opname uit 1939 Body and Soul. Deze ballad heeft een AABA-structuur (elke sectie duurt 8 maten) en Coleman speelt de vorm twee keer. Merk op dat hij alleen het thema voor 8 maten speelt en dan begint te improviseren rond het thema.

Je kunt hier naar de opname luisteren:

Deze manier van soleren was voor deze tijd revolutionair. Hawkins vertelt echt een verhaal dat spreekt tot de luisteraar.

Wat zijn de volgende stappen?

Vergeet niet dat je alles stap voor stap moet nemen. Soms speel je een erg mooie solo en de andere keer is het minder. Dit is allemaal normaal en een belangrijk onderdeel van het leerproces.

Naast verhalen vertellen, zijn er nog meer manieren om je jazzimprovisatie te verbeteren. Zie mijn artikel: 5 manieren om je jazzimprovisatie te verbeteren

Hopelijk heb je na het lezen van dit artikel genoeg informatie om zelf geweldige verhalen te gaan maken!

5 manieren om je jazzimprovisatie te verbeteren

Een vraag die ik regelmatig krijg van mensen is dat ze zich afvragen wat ze moeten doen om hun jazzimprovisatie te verbeteren.

Ze vertellen me dan dat ze niet tevreden zijn over hun manier van improviseren en dat het niet klinkt zoals de opnames van hun favoriete jazzhelden.

Geen nood! Hieronder lees je 5 manieren waarmee je binnen een mum van tijd je jazzimprovisatie kunt verbeteren.

#1: Luisteren naar jazzmuziek

De meest belangrijke manier om je jazzimprovisatie te verbeteren is door te luisteren naar jazzmuziek.

Klinkt simpel, toch? Helaas wordt dit door veel mensen nog al eens over het hoofd gezien. Ze studeren wel hun toonladders, standards uit een realbook en play-alongs, maar vergeten een ding: luisteren. Een gebrek hieraan is dan vaak de reden dat het niet wil lukken met de jazzimprovisatie.

Luisteren is namelijk essentieel om de fundamentele concepten van de jazz taal te leren en beter te begrijpen. Het beantwoord vragen als: Wat betekent swing? Hoe klinkt een blues? Hoe articuleer je in de jazz? Wat is een goede sound? Hoe bouw je een jazzimprovisatie op?

Daarnaast zorgt luisteren naar jazzmuziek dat we geïnspireerd raken en beïnvloed worden door onze favoriete jazzmuzikanten. Je herkent het moment vast wel; na een tijdlang geconcentreerd luisteren naar muziek of na het zien van een concert speel je ineens veel beter. Sterker nog, je speelt precies hetzelfde zoals de muzikant naar wie je was aan het luisteren! Dit op wonderbaarlijke wijze absorberen van sound, swing, articulatie is te danken aan de kracht van geconcentreerd luisteren.

Het mooie van dit alles is dat je er niet eens een instrument voor nodig hebt. Door simpelweg te luisteren zul je merken dat dit je jazzimprovisatie op verschillende manieren zal beïnvloeden.

#2: Transcriberen

Een andere manier om je jazzimprovisatie te verbeteren is door te transcriberen. Je gaat dan aan de hand van een opname uitzoeken hoe iemand iets speelt om het vervolgens zelf te kunnen spelen of op te schrijven.

Wil je graag een jazz standard leren, een solo of een bepaalde ‘lick’ van iemand stelen? Transcriberen geeft je het antwoord.

Natuurlijk gaat het tijdens dit proces niet alleen om het kopiëren van informatie. Zo kun je het geleerde combineren met je eigen creativiteit. Op deze manier kun je bouwen aan een eigen stijl met invloeden van andere muzikanten.

Lees ook mijn artikel: Transcriberen: wat is het en waarom zou je het moeten doen? Daarin ga ik uitgebreider in op transcriberen.

#3: Oefenen, oefenen en nog eens oefenen

Het leren spelen van deze muziek vereist een hoop toewijding. Om iets te bereiken zul je er veel tijd in moeten stoppen. Dit betekent dat als je een betere speler en improvisator wilt worden, je zult moet oefenen, oefenen en nog eens oefenen.

‘’You’ve got to learn your instrument. Then, you practice, practice, practice. And then, when you finally get up there on the bandstand, forget all that and just wail.’’

– Charlie Parker

Wanneer je naar je oefenruimte gaat, dan heb je de keuze wat je wil gaan studeren. Wat ga je vandaag oefenen? Hoelang ga je oefenen? Daarbij is het van belang om te weten wat voor jou relevant is om er het meeste uit te halen.

Hieronder enkele aandachtspunten voor een succesvolle (dagelijkse) oefensessie.

Voorbeeld van een oefenschema

  • Techniek: ontwikkel een goede techniek op je instrument. Dit is heel belangrijk zodat je in staat bent om alles te spelen wat je maar wil. Techniek kun je oefenen door oefeningen te doen als toonladders, arpeggio’s (gebroken akkoorden), klassieke werken en etudes. Uiteraard is het een goed idee om daarbij een metronoom te gebruiken. Met techniek wordt overigens niet alleen snelheid bedoelt. Het hebben van een mooie toon (toonvorming), hard en zacht spelen (dynamiek) en oefeningen om zuiver te spelen zijn minstens zo belangrijk!
  • Jazztechniek: werk naast de traditionele techniek ook aan technieken en oefeningen vanuit een jazzcontext. Denk aan het oefenen van II-V-I patronen, voicings, articulatie en ritme. Pianisten moeten vaak spontane intro’s en eindes kunnen verzinnen, in staat zijn te kunnen transponeren naar een andere toonsoort en zichzelf kunnen begeleiden met bijvoorbeeld een walking bass. Door verschillende jazztechnieken in je improvisatie te gebruiken, kun je deze interessanter maken.
  • Repertoire: bouw aan een repertoire van jazzstandards. Het leren van een jazzstandard leert je veel over de jazz taal en de geschiedenis van de jazzmuziek. Daarnaast helpt het je om goed voorbereidt te komen op een jamsessie; daar worden vaak jazzstandards gespeeld.
  • Backing tracks: oefen je jazzimprovisatie door mee te spelen met backing tracks. Een bekend voorbeeld hiervan zijn de backing tracks van Jamey Aebersold.
  • Luisteren: laat je inspireren en luister naar de muziek die je wilt leren en begrijpen.
  • Transcriberen: zoek muziek uit op je gehoor en speel deze na of schrijf deze op.
  • Jezelf opnemen: Om te weten hoe je klinkt en of je vooruitgang boekt is het een goed idee om een geluidsopname of video-opname van jezelf te maken. Dit kan bijvoorbeeld tijdens een oefensessie, repetitie of optreden met behulp van je telefoon.

#4: Backing tracks gebruiken

Een backing track – ook wel jam track of play-along genoemd – is een opgenomen muzikale begeleiding die je kunt gebruiken om over te improviseren.

Deze zijn vaak ingespeeld door fantastische muzikanten. Erg handig als er geen andere muzikanten in de buurt zijn om mee samen te spelen.

Door backing tracks te gebruiken kun je op een realistische manier je jazzimprovisatie oefenen en improviseren over de akkoordprogressies van een muziekstuk. Daarnaast vormen ze een goede voorbereiding op optredens en jamsessies.

Een bekend voorbeeld zijn de backing tracks van Jamey Aebersold. Deze methode staat bekend als de meest gebruikte improvisatiemethode op de markt.

Een nadeel van backing tracks gebruiken is dat ze niet altijd beschikbaar zijn in de juiste toonsoort en tempo. In dit geval biedt een programma als iReal Pro wellicht uitkomst. Hiermee kun je eenvoudig zaken als akkoorden, tempo, maatsoort en de toonsoort wijzigen. Dit programma is beschikbaar voor de computer (Mac), telefoon en tablet.

Backing tracks zijn ook te volop vinden op YouTube. Je kunt natuurlijk altijd besluiten er zelf een te maken…

#5: Een verhaal vertellen in je jazzimprovisatie

Bekende jazzmuzikanten spreken vaak over ‘een verhaal vertellen’ in een solo. Dat je als muzikant iets te zeggen moet hebben. Wat bedoelen ze hiermee?

Een muzikaal verhaal vertellen betekent eenvoudig gezegd dat een solo een logische structuur moet hebben. Er is een begin, midden en conclusie. Daarbij gaat het er niet zozeer om wat je zegt, maar hoe je het zegt. Een manier van spelen die resoneert met het hart en de ziel van de luisteraar.

Een goed voorbeeld hiervan is de saxofoon solo van Coleman Hawkins in zijn opname van Body and Soul uit 1939. Deze manier van soleren was revolutionair voor deze tijd. Hawkins vertelt hier echt een verhaal dat spreekt tot de luisteraar.

Een van mijn persoonlijke favorieten is de fantastische pianosolo van Michel Petrucciani uit zijn Looking Up-opname van 1989. In zijn solo kun je een duidelijk verhaal horen dat meteen tot het hart spreekt.

Vertel een verhaal in je jazzimprovisatie en je zult zien dat de mensen er positief op zullen reageren.

Lees ook mijn artikel: Waarom storytelling belangrijk is voor je jazzimprovisatie

Begin vandaag nog met het verbeteren van je jazzimprovisatie!

Gebruik deze tips vandaag nog, en je zult zien dat je jazzimprovisatie binnen een korte tijd zal verbeteren.

Succes!

Wat vind je van bovenstaande tips? Gebruik je zal of heb je een vraag?

Ik ben benieuwd! In de reacties hieronder kun je alles kwijt.

Transcriberen: wat is het en waarom zou je het moeten doen?

Transcriberen is een effectieve manier om jazz te leren.

Sterker nog, alle muzikanten doen het wel eens. Maar wat is het? En waarom zou je het moeten doen?

In dit artikel ga ik je exact vertellen waarom transcriberen jou kan helpen en hoe je dit in je eigen muziek kunt toepassen.

Wat is het?

Transcriberen betekent letterlijk overschrijven.

Iemand die transcripties maakt wordt een transcribent genoemd. Je komt transcriberen tegen in veel verschillende vormen.

In de biologie betekent transcriberen het overschrijven van genetische informatie in DNA-taal naar RNA-taal.

In de taalkunde betekent deze term het opschrijven van een gesproken opname. Te denken valt aan het opschrijven van een interview, monoloog of vergadering. Aan de hand van opnames wordt dan achteraf een verslag gemaakt.

Het resultaat is een transcriptie die kan worden gebruikt voor kwalitatief onderzoek of voor andere doeleinden.

Transcriberen in de muziek

In de muziek kent transcriptie twee bekende vormen.

In de klassieke muziek betekent dit het overzetten van een muziekstuk naar een andere vorm of bezetting. Een goed voorbeeld hiervan zijn de transcripties van de Beethoven-symfonieën door Franz Liszt. In deze werken heeft Liszt de noten die gespeeld worden door het orkest overgezet naar piano.

Deze manier van overzetting ligt overigens dicht bij arrangeren. Het verschil is dat er bij transcriberen zeer trouw wordt gebleven aan de originele partituur, terwijl er bij het arrangeren meer vrijheden zijn om elementen aan te passen of te wijzigen.

Transcriberen in de jazzmuziek betekent het omzetten van een opname naar notenschrift. Een voorbeeld hiervan is het opschrijven van een jazz improvisatie of thema.

Tijdens dit proces luister je nauwkeurig naar welke noten de muzikanten spelen. Vervolgens schrijf je ze op papier.

In veel gevallen wordt de jazzmuziek genoteerd als een leadsheet. Dit is een partituur die meestal alleen de melodielijn met akkoordsymbolen bevat. Leadsheets vind je veelal in het Real Book. Hierin is een verzameling van getranscribeerde jazz composities te vinden.

Op deze website vind je vooral volledig uitgeschreven partituren van muziekstukken. Bekijk hier mijn collectie van transcripties.

Waarom zou je het moeten doen?

De voornaamste reden is om de jazz taal te leren.

Je zou het ook moeten doen om beïnvloed te worden door je favoriete muzikanten, om je techniek te verbeteren op je instrument en om te leren luisteren op een dieper niveau. Er zijn tal van redenen te bedenken.

Voor een jazz muzikant is transcriberen de manier om alle aspecten van deze taal te leren en eigen te maken.

Net zoals bij het leren van elke nieuwe taal kost dit veel tijd en toewijding. Dit is zeker niet voor iedereen even makkelijk. Voordat je op een hoog niveau kunt communiceren met anderen, zul je dus veel moeten oefenen.

Ik kan vertellen uit mijn eigen ervaring dat je er veel plezier aan zult beleven om de jazz taal te leren.

”Jazz is one of the few things you can do in society and express yourself freely and creativily.”

– Mulgrew Miller

In tegenstelling tot de klassieke muziek bestaat er in de jazzmuziek niet altijd een partituur van het muziekstuk. Weten hoe je zelf een transcriptie moet maken kan je dus ontzettend helpen. Lees mijn artikel: 7 tips voor het maken van geweldige jazz transcripties.

Je eigen stijl vinden

Waarom zou ik moeten transcriberen als ik mijn eigen stijl wil vinden?

Veel jazz muzikanten streven er naar om een eigen herkenbare stijl te vinden waarmee zij zich kunnen onderscheiden van de competitie.

Het kopiëren van andere muzikanten lijkt daarvoor niet de oplossing. Je wilt immers zoveel mogelijk je eigen stijl behouden en deze niet laten veranderen door invloeden van buitenaf.

De waarheid is echter dat je pas een eigen stijl kunt hebben als je hebt geluisterd naar opnames van andere muzikanten en deze hebt geïmiteerd.

Juist door te transcriberen ontdek je wat wel en niet bij jouzelf past. Alles wat je leert kun je vervolgens weer mengen met je eigen muziek en composities. Je ontwikkelt op deze manier een kritische muzieksmaak die jouw uiteindelijke stijl zal bepalen.

Je hoeft je dus hoeft geen zorgen te maken dat transcriberen ten koste zal gaan van het vinden van je eigen stijl. Integendeel, hij zal er alleen maar beter van worden.

Een voorbeeld van iemand die altijd bezig was met vernieuwing en invloeden van buitenaf was trompettist Miles Davis. Als muzikant had hij sinds de Tweede Wereldoorlog bijna alle ontwikkelingen in de jazz meegemaakt. Ondanks alles bleef zijn stijl altijd direct herkenbaar.

Alle muzikanten transcriberen wel eens

In het begin van het artikel schreef ik het al; namelijk dat alle muzikanten wel eens transcriberen.

Daarmee bedoel ik ook de bekende muzikanten. Sommigen daarvan zeggen in interviews nooit iets te hebben getranscribeerd, maar hebben dit in werkelijkheid wel degelijk gedaan.

Het maakt namelijk niet per se uit of je het wel of niet opschrijft. Dit is een misvatting die wel eens bestaat over het maken van transcripties. Sommige muzikanten kennen hele solo’s van buiten en hebben niet één noot daarvan op papier gezet.

De wijze waarop je de informatie tot je neemt is voor iedereen weer anders. Een voordeel van het opschrijven is dat anderen de transcriptie weer kunnen studeren.

Daarnaast heeft iedereen wel zijn favoriete spelers en voorbeelden in de jazz. Deze mensen zijn de reden waarom je jazz speelt en zij zorgen ervoor dat je altijd geïnspireerd blijft.

Conclusie

Transcriberen is meer dan alleen een schrijfproces.

Het helpt je met de jazz taal en het spelen, maar vooral ook om jezelf beter te leren kenen.

Is transcriberen dan het antwoord op alles? Nee, dat is het zeker niet. Transcriberen is slechts het beginpunt.

Uiteindelijk gaat het erom wat je ermee wilt bereiken. Als je dankzij het transcriberen iets waardevols hebt geleerd, dan ben je al een heel eind op de goede weg. Blijf je ontwikkelen en geïnspireerd.

En vergeet niet om anderen daarvan te laten meegenieten.

7 tips voor het maken van geweldige jazz transcripties

Het maken van jazz transcripties is een fantastische manier om het spelen en begrijpen van jazzmuziek te verbeteren.

Zo helpt dit om improvisatie ideeën van topmuzikanten in je eigen improvisaties te brengen en ben je actief bezig met het leren van de jazz taal. Daarnaast is het heel goed voor de ontwikkeling van je muzikale gehoor. Je bent namelijk geconcentreerd aan het luisteren naar de muzikale elementen zoals toonhoogte, ritme, dynamiek en timbre (klankkleur).

Het maken van jazz transcripties is niet altijd eenvoudig. Waar moet je allemaal op letten bij het maken ervan? Hier zijn 7 tips voor het maken van geweldige jazz transcripties die je direct kunt toepassen.

#1: Maak gebruik van hulpmiddelen om de muziek te vertragen

Wanneer je een muziekstuk aan het uitzoeken bent zul je merken dat de opname vaak te snel is. Dit wordt zeker een probleem als er veel noten worden gespeeld in een hoog tempo. Gelukkig bestaan er een aantal hulpmiddelen om de muziek te vertragen:

  • Transcribe! is waarschijnlijk het bekendste programma om de muziek te vertragen. Daarnaast heeft het programma tal van mogelijkheden, zoals het veranderen van de toonhoogte en het ‘loopen’ van bepaalde secties binnen het muziekstuk. Op deze manier hoef je niet telkens handmatig terug te spoelen. Transcribe! is voor een betaalbare prijs te verkrijgen.
  • Audacity is een gratis programma om muziek op te nemen en te bewerken. Je kunt dit programma ook gebruiken om de muziek te vertragen en bepaalde secties te ‘loopen’, maar het is niet specifiek bedoeld voor het maken van transcripties.
  • Youtube heeft een handige functie om de muziek van filmpjes te vertragen. Je zoekt simpelweg een filmpje op Youtube die je wilt vertragen of versnellen. Vervolgens klik je op het tandwieltje ‘instellingen’ rechts beneden van het filmpje. Klik op ‘snelheid’ en nu kun je kiezen tussen bijvoorbeeld 0.5 wat de helft is van de snelheid of voor 1.0 wat de normale snelheid is.

#2: Neem de tijd om te luisteren!

Een transcriptie maken kan een echte uitdaging zijn. Het vinden van de juiste noten van een bepaalde solo of het juiste ritme kan soms uren duren voordat je het helemaal goed hebt. Je moet hier dus echt de tijd voor nemen.

Klok

Luister daarbij niet alleen naar welke noten er gespeeld worden, maar ook naar hoe de noten gefraseerd worden. Frasering is de wijze waarop in een muzikale zin wordt gearticuleerd. Aan de hand hiervan kun je ontzettend veel informatie afleiden en de muzikant beter begrijpen die je aan het transcriberen bent.

Op den duur zal dit proces wel sneller gaan, omdat je jouw gehoor traint. Het transcriberen zal je dus steeds gemakkelijker af gaan.

Lees ook mijn artikel: Transcriberen: what is het en waarom zou het moeten doen?

#3: Luister naar de bastonen en de tonaliteit

Het bepalen van de tonaliteit kan je enorm helpen bij het uitzoeken van een muziekstuk. Door dit te doen in een vroeg stadium kun je de rest van het stuk veel beter begrijpen. Je vind de tonaliteit door goed te luisteren naar de bastonen die het fundament van de harmonie bepalen.

Zorg ervoor dat je over een goede geluidsinstallatie beschikt, zodat alle bastonen makkelijk hoorbaar zijn. Een andere mogelijkheid is gebruik maken van een koptelefoon.

#4: Maak gebruik van een notatieprogramma om transcripties te noteren

Het is natuurlijk prima om jouw transcripties te noteren op papier, maar het werkt veel sneller als je een notatieprogramma gebruikt. Bovendien kun je dan direct terugluisteren of het allemaal klopt wat je hebt gedaan. Dit is bijvoorbeeld handig als je een ingewikkeld ritme wil gaan uitzoeken. Je kunt de genoteerde muziek omzetten in midi of audio bestanden en direct uitprinten. Er bestaan veel verschillende notatieprogramma’s, maar de bekendste zijn Sibelius en Finale.

Daarnaast ziet dit er meteen een stuk professioneler uit. Je zult zeker indruk maken met jouw eigen gemaakte transcriptie.

 #5: Bekijk of het haalbaar is

Voordat je begint met het maken van een transcriptie is het verstandig om te kijken of het überhaupt haalbaar is wat je wil gaan transcriberen. In sommige gevallen is het gewoon teveel werk of bijna niet mogelijk. Dus wees er zeker van dat je het kan doen.

Homer Simpson over jazz maken

Bijvoorbeeld een heel lang muziekstuk is of een onduidelijke opname. In deze situatie kun je altijd overwegen om een kortere of aangepaste transcriptie te maken van het muziekstuk.

#6: Zorg voor een ergonomische werkomgeving

Een transcriptie maken kan soms veeleisend zijn. Vaak ben je voor een lange tijd geconcentreerd aan het luisteren en noteren. Zorg daarom altijd voor een ergonomische werkomgeving. Hier zijn een aantal tips waar je op kunt letten:

  • Positioneer je stoel zodanig dat je in een rechte houding zit achter de computer of piano. Het kan hierbij helpen om licht achterover te leunen in een grotere hoek dan 90°.
  • Laat je schouders hangen in een ontspannen houding en probeer ze niet op te trekken.
  • Zorg ervoor dat beide voeten comfortabel op de grond zijn geplaatst. De positie van je voeten zorgt ervoor dat je lichaam en postuur in balans zijn.
  • Gebruik een lange koptelefoon kabel als je met een koptelefoon werkt. Op deze manier hoef je niet telkens je hoofd te draaien om in een goede houding te zitten. Je belast daardoor minder je nek en gaat efficiënter te werk.
  • Neem regelmatig een pauze. Het kan wonderen verrichten om na 50 minuten even 15 minuten een stukje te lopen, te bewegen en je ogen en oren even wat rust te geven. Ga even iets drinken of eten. Het is dan goed om in de pauze iets geheel anders te doen.

#7: Wees kritisch, maar niet te kritisch

Uiteraard is het goed om kritisch te zijn op je werk, maar te kritisch zijn kan alles onnodig vertragen. Soms is de opname onduidelijk en dan kun je niet precies alles goed horen. Probeer dan eerst aan de eenvoudigere secties te werken en stel de moeilijke secties nog even uit. Hier kun je altijd nog later aandacht aan besteden.

Het is bijna onmogelijk om iets perfect te transcriberen aan de hand van alleen een geluidsopname. Het maken van geweldige jazz transcripties is niet altijd binnen handbereik. Maar met enige ervaring zul je merken dat je steeds dichterbij zult komen!

Wat vind jij van dit artikel en deze tips? Gebruik je ze al?

Ik hoor graag van je in de reacties hieronder!